Kraina Otwartych Okiennic – atrakcja Podlasia. Trześcianka, Puchły, Soce i Ciełuszki.

Czy chcielibyście poczuć się przez chwilę jak w bajce? Jeśli tak, to koniecznie musicie przyjechać do Krainy Otwartych Okiennic – jednej z głównych atrakcji Podlasia. Krainę Otwartych Okiennic tworzą trzy wsie – Trześcianka, Soce i Puchły. My zawitaliśmy jeszcze do maleńkiej wsi Ciełuszki, która również jest bardzo atrakcyjna i mogłaby do Krainy Otwartych Okiennic należeć. Mam nadzieję, że wpis ten przeniesie Was do bajkowego świata magicznego Podlasia.

O KRAINIE OTWARTYCH OKIENNIC – TROCHĘ HISTORII

Wymienione przeze mnie wsie leżą w dolinie rzeki Narew, około 40 kilometrów od Białegostoku, w pobliżu Hajnówki.
To co w nich charakterystyczne to drewniana zabudowa domów, otwarte i kolorowe okiennice z ciekawymi zdobieniami. Wsie są bardzo stare i  wyróżnia je wzornictwo snycerskie. Zapytacie co to takiego?

Wzornictwo snycerskie to sztuka zdobnicza, która wyspecjalizowała się w drewnianym rzeźbieniu i ozdabianiu drewna. Ten rodzaj zdobień został wykorzystany właśnie we wsiach Krainy Otwartych Okiennic, ale i też innych na Podlasiu. Dzięki wzornictwu snycerskiemu podlaskie wsie prezentuję się pięknie i kolorowo – niczym jak z bajki.

I tak ozdobione są:

podokienniki i nadokienniki

okiennice

narożnice i wiatrownice

A ozdabia się wszystko „żywymi” kolorami.

Prócz zdobionych domów cechą charakterystyczną Krainy Otwartych Okiennic jest to, iż we wsiach tych znajdują się okazałe, drewniane cerkwie, przydrożne kapliczki, stare krzyże wotywne. To pozostałości po osadnictwie rosyjskim.

Po wiejskich drogach przechadzają się bociany, wiejskie burki i koty. Przydomowe ogródki wiosną i latem są pełne kwiatów. Stare płoty, jabłonie, cielaczki i owce. Nie można wspomnieć o przemiłych mieszkańcach.

Mieszkańcy Krainy Otwartych Okiennic używają w swojej codziennej komunikacji podlaskiej gwary i wyznają prawosławie.

W Krainie Otwartych Okiennic panuje sielska atmosfera zachęcająca do odpoczynku na łonie natury. To niesamowita atrakcja Podlasia.

TRZEŚCIANKA I PIĘKNA ZIELONA CERKIEW – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Trześcianka – pierwsza wieś, którą odwiedziliśmy. Największa ze wsi należących do Krainy Otwartych Okiennic. W Trześciance po raz pierwszy zobaczyliśmy tak dużą ilość zdobionych drewnianych domów, ale to co nas najbardziej urzekło to zielona, drewniana cerkiew. Cerkiew pod wezwaniem Świętego Mikołaja Archanioła została zbudowana w latach 1864-1867. Ta cerkiew prawosławna jest następczynią po tej, którą spłonęła tutaj w XIX wieku.

Kolor zielony cerkwi prezentuje się pięknie, a wokół bogato zdobione, drewniane domy. Kolor zielony jest symbolem Ducha Świętego.

Minusem Trześcianki jest to, iż biegnie przez nią główna droga, co niestety sprawia, iż wiejska cisza i spokój zostają zakłócone przez przejeżdżające samochody.

Przeczytajcie: Atrakcje Podlasia, które warto zwiedzić. 10 pięknych miejsc.

PUCHŁY I CERKIEW NIEBIESKA – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

To w tej wsi znajduje się najpiękniejsza cerkiew na Podlasiu w kolorze niebieskim. Kolor niebieski w prawosławiu oznacza niebo.

Puchły to ważny punkt religijny dla prawosławnych. Dlaczego? Dlatego, iż w niebieskiej cerkwi Opieki Matki Bożej znajduje się ikona Matki Bożej Opiekuńczej. Legenda głosi, iż to tutaj objawienia Matki Boskiej na pobliskiej lipie doznał jeden z chorujących mieszkańców. Matka Boska uzdrowiła go z dręczącej opuchlizny.  Od tego czasu cerkiew otaczają liczne lipy, które wyrosły z nasion drzewa – cudu.

Wnętrze cerkwi można zobaczyć dzwoniąc na podany numer telefonu wiszący na drzwiach.

W Puchałach znajduje się również cmentarz prawosławny z XIX wieku i drewniane chaty z charakterystycznym wzornictwem snycerskim. Jednak to niebieska cerkiew jest najsłynniejszą atrakcją tej podlaskiej wsi.

Przeczytajcie: Kruszyniany – tatarska wieś na Podlasiu. Tatarska Jurta, meczet i cmentarz muzułmański.

SOCE I CZAS ZATRZYMANY – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Soce należące do Krainy Otwartych Okiennic urzekły mnie najbardziej. Nie ma tutaj okazałej cerkwi, ale za to jest bajecznie, kolorowo, cicho, pusto. Tutaj czas jakby stanął w miejscu i w ogóle nie ma zamiaru ruszyć dalej. Soce to wieś wyjątkowa. Tutaj nie ma drogi asfaltowej, telefon gubi zasięg. Jest przyroda, śpiew ptaków, a panującą ciszę może zakłócić tylko i wyłącznie beczenie owiec lub szczekanie podwórkowego psa.

W Soce mieszkają autochtoniczni Rusini podlascy wyznania prawosławnego. Oni również używają ukraińskiej gwary podlaskiej. Język ten nie jest przekazywany młodszym pokoleniom i niestety grozi mu wyginięcie.

Soce to wieś szeregowa. Co to oznacza? Ano to, iż miejscowość ta posiada dwie równoległe do siebie osady zwane ulicówkami. Dzieli je od siebie rzeka Rudnia. Osady te mają nawet swoje nazwy: Mokrany i Suchlany. W tej pierwszej znajdziecie malutką kaplicę prawosławną Świętego Proroka Eliasza. Prawie wszystkie domy w Socach są drewniane z bogatą ornamentyką, spotkać można też sporo krzyży wotywnych.

Legenda głosi, że mieszkańcy wsi ustawili krzyże, aby odpędzić epidemię cholery, która nawiedzała wioskę. Krzyże stoją na każdym końcu wsi. Soce chwytają za serce.

My spacerowaliśmy po Socach, kiedy zachodziło słońce. Panująca cisza, bociany, ozłocona przez słońce okolica i drewniane chaty zachwycały.

CIEŁUSZKI – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Leżą kilka kilometrów za Puchłami, nad samą rzeką Narew. Ciełuszki to wieś, która nie należy do Krainy Otwartych Okiennic, ale mogłaby bez większego problemy wchodzić w jej skład. Tak jak wspomniałam wcześniej – na Podlasiu znajdziecie też inne wsie o zabudowie drewnianej. Ten rodzaj zabudowy nie występuje tylko we wsiach należących do Krainy Otwartych Okiennic.

I tak Ciełuszki – podobnie jak wyżej opisane Soce to również wieś, w której czas stanął w miejscu.

Jest kolorowo, bajkowo, bociany i ich gniazda na każdym kroku, kolorowe i wysłużone płoty, sielskie podwórka, owocowe drzewka. Pięknie!

Wiecie, że w Ciełuszkach istniał bardzo dawno silny kult pogański? Sama nazwa wsi pochodzi od pogańskiego Cielca. Dopiero nadejście w XV wieku chrześcijaństwa ze wschodu osłabiło kultywowanie pogaństwa w Ciełuszkach. Wieś zamieszkują prawosławni Białorusini.

Ciekawostka
Ciełuszki zasłynęły z ogórków. To tutaj rosły one szybko i dorodnie. Mieszkańcy pobliskich wsi zazdrościli ludziom Ciełuszek szybkiego wzrostu tego warzywa. Ogórki z Ciełuszek świetnie sprzedawały się na ryneczkach rozwijającego się prężnie Białegostoku. Podejrzewano nawet mieszkańców o czary nad ogórkami. Prawda jest taka, iż szybki i dorodny wzrost ogórków Ciełuszki zawdzięczają mikroklimatowi rzeki Narew.

Jeżeli będziecie zwiedzać Krainę Otwartych Okiennic zajrzyjcie do Ciełuszek. Nie pożałujecie.

MAPA – SZLAKIEM KRAINY OTWARTYCH OKIENNIC NA PODLASIU

INFORMACJE PRAKTYCZNE – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Krainę Otwartych Okiennic można zwiedzić poruszając się samochodem w jeden dzień albo zostać na dłużej. Znajdziecie tutaj sporo ciekawych agroturystyk, w których można nocować i chłonąć klimat tego miejsca.

Nie znajdziecie tutaj żadnych restauracji. Pod tym względem podlaskie wsie się nie rozwijają. Moim zdaniem to dobrze, gdyż zachowują swój unikatowy, wiejski i naturalny charakter.

Prócz pięknych cerkwi, które zobaczycie w podlaskich wsiach warto wybrać się do Skitu w Odrynkach. Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Odrynkach jest prawosławny.
To jedyne takie miejsce w Polsce będące pustelnią dla mnichów.

Kraina Otwartych Okiennic niczym jak z bajki zauroczyła nas totalnie. Trześcianka, Puchły, Soce i Ciełuszki to wyjątkowe wsie. Jeżeli będziecie na Podlasiu zawitajcie i tutaj, a nie pożałujecie. Tutaj odnajdziecie esencję Podlasia.

Która wieś najbardziej Wam się spodobała?

Więcej o Podlasiu i Suwalszczyźnie znajdziecie tutaj:
Podlaskie

Zapraszamy Was również na Instagram oraz fanpage na Facebooku

Do zobaczenia gdzieś w drodze!