Spis treści
Wybierając się w podróż po Norwegii naszym ogromnym marzeniem było zobaczenie reniferów. A jest ich w tym kraju pod dostatkiem, szczególnie na dalekiej północy. To piękne i bardzo majestatyczne zwierzęta. Przypominają pluszaki. Spotkania z tymi zwierzętami to jedno z najpiękniejszych wspomnień z naszej podróży po Norwegii. Poznajcie świat reniferów.
GDZIE ŻYJĄ RENIFERY? CO JEDZĄ?
Renifery to zwierzęta stadne, jeleniowate. Żyją w północnych rejonach Europy, Azji i Ameryki Północnej. Zmieniają kolor swojego futra w zależności od pory roku: latem jest szarobrązowy, zimą białawy. To zwierzęta roślinożerne, uwielbiają konsumować porosty, które odnajdują nawet zakopane głęboko w śniegu, ze względu na świetnie rozwinięty zmysł węchu.
W Skandynawii większość reniferów jest udomowiona, ale żyją też renifery dzikie, nie należące do nikogo. Długość życia reniferów to maksymalnie 20 lat. Ich grube, gęste futro umożliwia przetrwanie zimy i chroni przed dużym mrozem.
Zarówno samce i samice posiadają rogi. Na renifery polują: wilki, rosomaki, rysie i niedźwiedzie. Dla cieląt reniferów niebezpieczny może być nawet orzeł.
Przeczytajcie: Atrakcje Norwegii – najpiękniejsze miejsca, które trzeba zobaczyć.
W Laponii funkcjonuje tzw. rok lapoński, który jest bardzo mocno związany z rocznym cyklem hodowania tych zwierząt. I tak:
- Wiosną cielą się łanie.
- Przełom wiosny i lata to okres odzyskiwania sił po mroźnej zimie.
- Lato cechują wędrówki w góry wysokie, ponieważ jest tam reniferom chłodniej i renifery unikają dokuczliwych bardzo o tej porze roku insektów.
- Lato – jesień renifery można spotkać na bagnach i lasach brzozowych, zielonych pastwiskach. W tym czasie zwierzęta te gromadzą tłuszcz na zimę.
- Jesień – renifery schodzą z gór do niższych partii. Zaczyna się rykowisko.
- Jesień – zima – śnieg zaczyna pokrywać pastwiska i renifery zaczynają jeść porosty. Trudniej znaleźć im pożywienie, dokarmiane są paszą. Właściciele w tym czasie przeznaczają część zwierząt na rzeź.
- Zima – renifery są w nizinnych strefach, w lasach iglastych. Nadal są dokarmiane, aby nie padły z niedożywienia. Gruba warstwa śniegu przykrywa zwierzętom dostęp do pożywienia.
- Zima – wiosna to czas kiedy renifery powracają na zielone pastwiska, a łanie zaczynają się cielić.
Rok zatoczył koło.
Przeczytajcie: Dlaczego na Malcie jest tyle kotów?
GDZIE ŻYJĄ RENIFERY? NORWEGIA
Norwegia to przepiękny kraj z wielkim bogactwem przyrodniczym. Północ Norwegii to już sama przyroda – nie ma tam miast, dużego ruchu ulicznego, zgiełku. Ulice są puste, mieszkańców okolicznych wiosek nie widać. Jadąc mija się tylko kampery, podróżników na rowerach, piechurów. Jest pusto, cicho, zimno i pięknie. No i są renifery! Im dalej na północ, tym ich coraz więcej. Renifery w Norwegii pokochały zimniejsze tereny dalekiej północy.
Renifery nie lubią żyć w samotności, tak jak chociażby łosie, które również żyją w Norwegii. Uwielbiają pustkowia, tereny dzikie, górskie płaskowyże. Prócz tego, potrafią także całymi stadami poruszać się po ulicach i nie mają zamiaru ustąpić miejsca przejeżdżającym turystom i mieszkańcom. To my tu jesteśmy gośćmi, nie renifery, Norwegia to ich teren, musimy się podporządkować. Renifery są wszędzie.
Zwiedzając Norwegię czekaliśmy z niecierpliwością, kiedy zobaczymy pierwszego rogacza. Renifery to wspaniałe pluszaki! Na południu nie spotkamy tych pięknych zwierząt, ale im dalej na północ zaczną nam się ujawniać w swojej całej okazałości.
Będąc na północy spotkaliśmy renifery na stacji benzynowej, które towarzyszyły nam przy tankowaniu samochodu, w centrum małych norweskich wiosek, na poboczach ulic. Dla Norwegów to widoki całkiem normalne, dla nas nie.
Przeczytajcie: Islandia – najpiękniejsze miejsca części południowo – zachodniej.
CZY RENIFERÓW MOŻNA SIĘ BAĆ?
Renifery to zwierzęta bardzo spokojne, nie pojawiają się na ulicy nagle i niespodziewanie, tak jak w Polsce sarny, jelenie, co może grozić wypadkiem. W Norwegii zamiast znaku z sarną ostrzegającego przed nagłym pojawieniem się zwierzyny na ulicy, są znaki z reniferem lub łosiem.
Renifery w Norwegii na początku nas zachwycały, natomiast z czasem, kiedy było ich coraz więcej zaczynaliśmy się obawiać wypadku samochodowego z ich udziałem, co było dużym źródłem stresu, aby żadnego przypadkiem nie potrącić samochodem. W Norwegii jest zwyczaj, że kierowcy jadący naprzeciwko dają znak światłami, że zaraz spotkamy renifery na drodze, co jest jednoznacznym sygnałem, aby zwolnić i uważać.
W Norwegii jest sporo wypadków z udziałem reniferów. I to nie dlatego że niespodziewanie pojawiają się na drodze, ale dlatego że jest ich, aż tak dużo.
W czasie naszej podróży spotkaliśmy parę Polaków, którzy zwiedzali Norwegię na rowerach. Opowiedzieli nam historię, jak uratowali renifera leżącego przy drodze, który został potrącony przez samochód. Brawo dla nich i renifera, którego udało się uratować!
Przeczytajcie: Lofoty – niezwykłe wyspy Norwegii.
KARASJOK HODOWLA RENIFERÓW
Hodowlą reniferów zajmują się Saamowie.
Na północy Norwegii odwiedziliśmy też wioskę Karasjok. Jest to niewielka miejscowość, w prowincji Finnmark, ok. 30 km od granicy z Laponią. Żyją tu rdzenni Saamowie, a wiec ludzie dla których całym życiem są renifery. Mieliśmy możliwość zapoznania się ze sposobem hodowania reniferów, rokiem lapońskim, który ściśle związany jest z życiem tych zwierząt oraz poznaliśmy kulturę, zwyczaje autochtonicznego ludu północny, a więc ludu Saami. Hodowla reniferów to ich sposób na życie, ich cały świat, kultura, zwyczaje.
Nie wiadomo od kiedy Saamowie zaczęli hodować renifery. Hodowlę reniferów rozwinęli na dobre w XVI wieku. Hodowali różne gatunki tych zwierząt i oswajali je.
Saamowie używali reniferów do przemieszczania się. Z poroża wytwarzało się przedmioty codziennego użytku, pozyskiwano mięso reniferów, a z ich skóry wyrabiano odzież. Saamowie byli koczownikami, a towarzyszyły im w tym trybie życia renifery. Koczowniczy styl życia zakończył się w XX wieku. Zaczęto hodować renifery stacjonarnie na pastwiskach. Dzisiaj ten system hodowli łączą z polowaniem i rybołówstwem.
Renifery nie służą już do transportu. Do tego wykorzystuje się już motocykle lub skutery śnieżne. Renifery mają możliwość migracji na dużych obszar, ale ograniczonych, są segregowane i oznaczane Każdy właściciel jest w stanie rozpoznać swojego renifera po oznakowaniu przy uchu. Rodzina przemieszcza się razem z reniferami. Wszystko toczy się zgodnie z porami roku i rytmem przyrody.
Renifery to piękne i dostojne zwierzęta. Bardzo nas to cieszy, iż mieliśmy możliwość poznania ich środowiska życia, historii dotyczącej wypasania tych zwierząt oraz zwyczajów ludu Saami. Chcielibyśmy w te rejony kiedyś wrócić na dłużej, szczególnie do Laponii. Nawet sroga zima nie byłaby nam straszna.
Odbyliście już spotkanie z reniferami? Oko w oko z reniferem? Dajcie znać w komentarzu?
Więcej o Norwegii znajdziecie tutaj:
Norwegia
Zachwycające są te zwierzaki. To że biegają sobie, jak nasze sarenki jest niezwykłe i bardzo chciałabym je kiedyś na wolności zobaczyć. Może zabiorą mnie do Świętego Mikołaja. 🙂
Czasami to ich bieganie po ulicach jest niebezpieczne. Z czasem nie chciałam ich już oglądać na ulicach z obawą przed wypadkiem. Im dalej na północ tym ich coraz więcej;)
W Finlandii widziałam renifery tylko w zaprzęgu, za to na Alasce widziałam łosie, które leniwie chodziły sobie po drogach i zawsze takie spotkanie jest fajnym przeżyciem. 🙂
Ach – Alaska – moje ogromne podróżnicze marzenie. My łosia z malutki łosiem widzieliśmy na Podlasiu:)