Kraina Otwartych Okiennic – atrakcja Podlasia. Trześcianka, Puchły, Soce i Ciełuszki.

Czy chcielibyście poczuć się przez chwilę jak w bajce? Jeśli tak, to koniecznie musicie przyjechać do Krainy Otwartych Okiennic – jednej z głównych atrakcji Podlasia. Krainę Otwartych Okiennic tworzą trzy wsie – Trześcianka, Soce i Puchły. My zawitaliśmy jeszcze do maleńkiej wsi Ciełuszki, która również jest bardzo atrakcyjna i mogłaby do Krainy Otwartych Okiennic należeć. Mamy nadzieję, że czytając ten artykuł przeniesiecie się do bajkowego świata Podlasia.

O KRAINIE OTWARTYCH OKIENNIC

Trześcianka, Soce, Puchły i Ciełuszki leżą w dolinie rzeki Narew, około 40 kilometrów od Białegostoku, w pobliżu Hajnówki. Co jest w nich charakterystycznego? Drewniana zabudowa domów, otwarte i kolorowe okiennice z ciekawymi zdobieniami. Wsie są bardzo stare i  wyróżnia je wzornictwo snycerskie – sztuka zdobnicza, która wyspecjalizowała się w drewnianym rzeźbieniu i ozdabianiu drewna. Ten rodzaj zdobień został wykorzystany właśnie we wsiach Krainy Otwartych Okiennic, ale i też innych na Podlasiu. Dzięki wzornictwu snycerskiemu podlaskie wsie prezentuję się pięknie i kolorowo – niczym jak z bajki.

Ozdabiane są:

• podokienniki i nadokienniki
• okiennice
• narożnice i wiatrownice

Ozdabia się wszystko „żywymi” kolorami.

Prócz zdobionych domów cechą charakterystyczną Krainy Otwartych Okiennic jest to, iż we wsiach tych znajdują się okazałe, drewniane cerkwie, przydrożne kapliczki, stare krzyże wotywne. To pozostałości po osadnictwie rosyjskim.

Po wiejskich drogach przechadzają się bociany, wiejskie burki i koty. Przydomowe ogródki wiosną i latem są pełne kwiatów. Stare płoty, jabłonie, cielaczki i owce – to widoki na Podlasiu. Nie można wspomnieć o przemiłych mieszkańcach. Mieszkańcy Krainy Otwartych Okiennic używają w swojej codziennej komunikacji podlaskiej gwary i wyznają prawosławie. W Krainie Otwartych Okiennic panuje sielska atmosfera zachęcająca do odpoczynku na łonie natury.

TRZEŚCIANKA I ZIELONA CERKIEW – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Trześcianka to pierwsza wieś, którą odwiedziliśmy. Jest największą ze wsi należących do Krainy Otwartych Okiennic. W Trześciance po raz pierwszy zobaczyliśmy tak dużą ilość zdobionych drewnianych domów, ale to co nas najbardziej urzekło to zielona, drewniana cerkiew. Cerkiew pod wezwaniem Świętego Mikołaja Archanioła została zbudowana w latach 1864-1867. Cerkiew prawosławna jest następczynią po tej, którą spłonęła w XIX wieku. Kolor zielony cerkwi prezentuje się pięknie, a wokół są bogato zdobione, drewniane domy. Kolor zielony jest symbolem Ducha Świętego.

Minusem Trześcianki jest to, iż biegnie przez nią główna droga, co niestety sprawia, iż wiejska cisza i spokój zostają zakłócone przez przejeżdżające samochody.

Przeczytajcie: Atrakcje Podlasia, które warto zwiedzić. 10 pięknych miejsc.

PUCHŁY I CERKIEW NIEBIESKA – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

W Puchłach znajduje się najpiękniejsza cerkiew na Podlasiu w kolorze niebieskim. Kolor niebieski w prawosławiu oznacza niebo.

Puchły to ważny punkt religijny dla prawosławnych. Dlaczego? Dlatego, iż w niebieskiej cerkwi Opieki Matki Bożej znajduje się ikona Matki Bożej Opiekuńczej. Legenda głosi, iż to tutaj objawienia Matki Boskiej na pobliskiej lipie doznał jeden z chorujących mieszkańców. Matka Boska uzdrowiła go z dręczącej opuchlizny.  Od tego czasu cerkiew otaczają liczne lipy, które wyrosły z nasion drzewa – cudu. Wnętrze cerkwi można zobaczyć dzwoniąc na podany numer telefonu wiszący na drzwiach.

W Puchałach znajduje się również cmentarz prawosławny z XIX wieku i drewniane chaty z charakterystycznym wzornictwem snycerskim. Jednak to niebieska cerkiew jest najsłynniejszą atrakcją tej podlaskiej wsi.

Przeczytajcie: Kruszyniany – tatarska wieś na Podlasiu. Tatarska Jurta, meczet i cmentarz muzułmański.

SOCE – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Soce należące do Krainy Otwartych Okiennic urzekły nas najbardziej. Nie ma tutaj okazałej cerkwi, ale za to jest bajecznie, kolorowo, cicho, pusto. Czas jakby stanął w miejscu i w ogóle nie ma zamiaru ruszyć dalej. Soce to wieś wyjątkowa. Nie ma drogi asfaltowej, telefon gubi zasięg. Jest przyroda, śpiew ptaków, a panującą ciszę może zakłócić tylko i wyłącznie beczenie owiec lub szczekanie psa.

W Soce mieszkają autochtoniczni Rusini podlascy wyznania prawosławnego. Oni również używają ukraińskiej gwary podlaskiej. Język ten nie jest przekazywany młodszym pokoleniom i niestety grozi mu wyginięcie.

Soce to wieś szeregowa. Co to oznacza? Ano to, iż miejscowość posiada dwie równoległe do siebie osady zwane ulicówkami. Dzieli je od siebie rzeka Rudnia. Osady te mają nawet swoje nazwy: Mokrany i Suchlany. W tej pierwszej znajdziecie malutką kaplicę prawosławną Świętego Proroka Eliasza.

Prawie wszystkie domy w Socach są drewniane z bogatą ornamentyką, spotkać można też sporo krzyży wotywnych. Legenda głosi, że mieszkańcy wsi ustawili krzyże, aby odpędzić epidemię cholery, która nawiedzała wioskę. Krzyże stoją na każdym końcu wsi.

Spacerowaliśmy po Socach, kiedy zachodziło słońce. Panująca cisza, bociany, ozłocona przez słońce okolica i drewniane chaty zachwycały.

CIEŁUSZKI – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Ciełuszki są położone kilka kilometrów za Puchłami, nad rzeką Narew. Ciełuszki nie należą do Krainy Otwartych Okiennic, ale mogłoby bez większego problemy wchodzić w jej skład. Na Podlasiu znajdziecie też inne wsie o zabudowie drewnianej. Taki rodzaj zabudowy nie występuje tylko we wsiach należących do Krainy Otwartych Okiennic.

Ciełuszki – podobnie jak Soce to wieś, w której czas stanął w miejscu. Jest kolorowo, bajkowo, bociany i ich gniazda na każdym kroku, kolorowe i wysłużone płoty, sielskie podwórka, owocowe drzewka. Pięknie!

Czy wiecie, że w Ciełuszkach istniał bardzo dawno silny kult pogański? Sama nazwa wsi pochodzi od pogańskiego Cielca. Dopiero nadejście w XV wieku chrześcijaństwa ze wschodu osłabiło kultywowanie pogaństwa w Ciełuszkach.

Wieś zamieszkują prawosławni Białorusini.

Ciekawostka
Ciełuszki zasłynęły z ogórków. To tutaj rosły one szybko i dorodnie. Mieszkańcy pobliskich wsi zazdrościli ludziom Ciełuszek szybkiego wzrostu tego warzywa. Ogórki z Ciełuszek świetnie sprzedawały się na ryneczkach rozwijającego się prężnie Białegostoku. Podejrzewano nawet mieszkańców o czary nad ogórkami. Prawda jest taka, iż szybki i dorodny wzrost ogórków Ciełuszki zawdzięczają mikroklimatowi rzeki Narew.

Jeżeli będziecie zwiedzać Krainę Otwartych Okiennic zajrzyjcie do Ciełuszek. Nie pożałujecie.

MAPA – SZLAKIEM KRAINY OTWARTYCH OKIENNIC NA PODLASIU

INFORMACJE PRAKTYCZNE – KRAINA OTWARTYCH OKIENNIC, PODLASIE

Krainę Otwartych Okiennic można zwiedzić poruszając się samochodem w jeden dzień albo zostać na dłużej. Znajdziecie tutaj sporo sielskich agroturystyk, w których warto nocować i chłonąć klimat miejsca.

Nie znajdziecie na tym terenie żadnych restauracji. Pod tym względem podlaskie wsie się nie rozwijają. Dzięki temu zachowują swój unikatowy, wiejski i naturalny charakter.

Prócz cerkwi, które zobaczycie w podlaskich wsiach warto wybrać się do Skitu w Odrynkach. Skit Świętych Antoniego i Teodozjusza Pieczerskich w Odrynkach jest prawosławny. To jedyne takie miejsce w Polsce będące pustelnią dla mnichów.

Kraina Otwartych Okiennic jest miejscem magicznym. Trześcianka, Puchły, Soce i Ciełuszki to wyjątkowe wsie. Jeżeli będziecie na Podlasiu zawitajcie do Krainy Otwartych Okiennic – tutaj odnajdziecie esencję Podlasia.

Która wieś najbardziej Wam się spodobała?

Więcej o Podlasiu i Suwalszczyźnie znajdziecie tutaj:
Podlaskie

Zapraszamy Was również na Instagram oraz fanpage na Facebooku

Do zobaczenia gdzieś w drodze!