Spis treści
- 1 ELBLĄG – TROCHĘ HISTORII
- 2 STARE MIASTO W ELBLĄGU
- 3 STARY RYNEK
- 4 BRAMA TARGOWA
- 5 POMNIK PIEKARCZYKA
- 6 RATUSZ STAROMIEJSKI
- 7 ŚCIEŻKA KOŚCIELNA
- 8 KATEDRA ŚW. MIKOŁAJA Z TARASEM WIDOKOWYM
- 9 KAMIENICE STAREGO MIASTA W ELBLĄGU
- 10 CENTRUM SZTUKI GALERIA EL
- 11 MUZEUM ARCHEOLOGICZNO – HISTORYCZNE
- 12 BIBLIOTEKA ELBLĄSKA IM. CYPRIANA NORWIDA
- 13 BULWAR ZYGMUNTA AUGUSTA
- 14 MOSTY ZWODZONE W ELBLĄGU
- 15 WYSPA SPICHRZÓW
- 16 KOŚCIÓŁ POD WEZWANIEM BŁOGOSŁAWIONEJ DOROTY Z MĄTÓW
- 17 BAŻANTARNIA I PAŁAC AUGUSTA ABBEGA
- 18 REJS KANAŁEM ELBLĄSKIM
- 19 PARK ROZRYWKI NOWA HOLANDIA – ATRAKCJA DLA DZIECI W ELBLĄGU
- 20 GDZIE ZJEŚĆ W ELBLĄGU?
- 21 GDZIE NOCOWAĆ W ELBLĄGU?
- 22 ATRAKCJE W OKOLICACH ELBLĄGA
Elbląg to miasto z bogatą i ciekawą historią, który w wielu momentach była smutna. W Elblągu był kiedyś zamek, ale zburzyli go mieszczanie, Stare Miasto przypominało to w Gdańsku – było bardzo reprezentatywne, ale zniszczyli je Niemcy i Sowieci. Elbląg wiele lat podnosił się ze zniszczeń, których doznał na przestrzeni dziejów. Obecnie to piękne miasto, odbudowane, cały czas modernizowane. Zachwyca pięknem i licznym atrakcjami turystów.
ELBLĄG – TROCHĘ HISTORII
Początki Elbląga to rok 1237. Krzyżacy w tym czasie budują tutaj zamek i mury obronne oraz rozwija się handel.
Elbląg uzyskuje prawa miejskie w 1246 roku. Pełni funkcje stolicy Zakonu Krzyżackiego
(aż do roku 1309).
Miasto należy do stowarzyszenia miast hanzeatyckich – podobnie jak Gdańsk.
W 1454 roku dochodzi do zburzenia zamku krzyżackiego.
W dalszych stuleciach Elbląg dynamicznie rozwija się jako port morski. Kwitnie handel, ludzie bogacą się.
W wieku XVII Elbląg doznaje wielu zniszczeń na skutek najazdu wojsk szwedzkich.
W wieku XVIII rozwija się stocznia rzeczna. Miasto przechodzi w ręce Prus po rozbiorach.
Wiek XIX to rozbudowa Kanału Elbląskiego. W Elblągu prężnie działa przemysł stoczniowy i kolejowy.
Wiek XIX i XX – Elbląg jest jednym z najnowocześniej miast w Europie. Kursują tutaj nawet tramwaje elektryczne. Powstaje słynna fabryka motoryzacyjna, która zakłada Franz Komnick – przedsiębiorca.
Czasy II wojny światowej – Elbląg jest w rękach III Rzeszy. Elbląskie zakłady przemysłowe produkują wszystko pod potrzeby nazistów. Do niewolniczej pracy wykorzystywani są ludzie z obozu koncentracyjnego Stutthof.
Pod koniec II wojny światowej atak żołnierzy sowieckich na Elbląg rujnuje miasto, wielu ludzi ginie.
Modernizacja i odbudowa Elbląga po stratach wojennych trwa do dnia dzisiejszego.
Atrakcje Elbląga, które warto zwiedzić to:
STARE MIASTO W ELBLĄGU
Stare Miasto w Elblągu jest pełne atrakcji i zwiedzając miasto nie można ich pominąć. To tutaj jest serce Elbląga: w odrestaurowanych kamieniczkach, w deptaku pod nazwą Stary Rynek, w uliczkach od niego prowadzących, w klimatycznych kawiarenkach.
Stare Miasto doznało wielu barbarzyńskich zniszczeń w czasie II wojny światowej i mimo, że większość obiektów została na nowo odbudowana jest jedną z najładniejszych starówek w Polsce. Cały czas rewitalizacja Starego Miasta trwa.
Najwspanialsze zabytki Elbląga, które warto zobaczyć i zwiedzić mieszczą się na Starym Mieście. Są to między innymi: Brama Targowa, Stary Rynek, Ścieżka Kościelna i wiele innych miejsc.
Atrakcje Starego Miasta w Elblągu przedstawiamy poniżej:
STARY RYNEK
Stary Rynek to jedna z najstarszych ulic w Elblągu wytyczona w 1237 roku. Od północy zamyka ją Brama Targowa, a od południa pierzeja ul. Wigilijnej. W dawnych czasach ulica Stary Rynek pełniła funkcję komunikacyjną i handlową.
Przed II wojną światową na Starym Rynku znajdowały się:
- domy towarowe,
- poczta,
- siedziba Bractwa św. Jerzego
- fontanna z Neptunem.
Po II wojnie światowej słynny deptak zaczęto odbudowywać dopiero w latach 90 tych. Będąc w Elblągu nie sposób nie trafić na ulicę Stary Rynek. Zobaczycie tutaj sporo zabytków i atrakcji Elbląga oraz znajdziecie ciekawe restauracje, puby i kawiarnie.
Przeczytajcie: Lidzbark Warmiński – atrakcje miasta, pomysły na aktywne zwiedzanie.
BRAMA TARGOWA
Brama Targowa to jeden z najbardziej rozpoznawalnych zabytków Elbląga wybudowany w stylu gotyckim. W XIV wieku była częścią murów obronnych miasta. W 2006 roku Brama Targowa przeszła gruntowny remont i obecnie znajduje się tutaj Punkt Informacji Turystycznej oraz taras widokowy (udostępniany od maja do września w formie bezpłatnej), z którego można podziwiać Stary Rynek.
Na przestrzeni lat była wielokrotnie przebudowywana i powstawała w wielu etapach. Wysokość całkowita budowli to 26 metrów. Brama Targowa to jedyny zachowany fragment wzmocnień obronnych w Elblągu z czasów średniowiecza.
POMNIK PIEKARCZYKA
Tuż obok Bramy Targowej znajduje się słynny Pomnik Piekarczyka – czeladnika piekarskiego, z którym wszyscy chętnie robią sobie zdjęcia. Autorem pomnika jest Waldemar Grabowiecki. Uśmiechnięty młodzieniec opierający się o łopatę według legendy, ale i też faktów historycznych odegrał znaczącą rolę w dziejach miasta – obronił Elbląg przed najazdem wojsk krzyżackich. Owe wydarzenia miały miejsce w roku 1521, kiedy trwała wojna polsko – krzyżacka. Wojska wroga chciały zdobyć Elbląg. Natomiast nieustraszony Piekarczyk zablokował wstęp do miasta przy pomocy łopaty i przecięcia lin przytrzymujących kraty Bramy Targowej. W wewnętrznej ścianie Bramy Targowej znajdziecie odcisk łopaty upamiętniający te wydarzenia.
Spacerując po Elblągu na pewno natkniecie się na kilka mniejszych figurek słynnego Piekarczyka z różnymi atrybutami.
RATUSZ STAROMIEJSKI
Spacerując po Starym Mieście w Elblągu nie pomińcie wejścia do Ratusza Staromiejskiego. We wnętrzu tego nowoczesnego budynku znajdują się ciekawe makiety dawnego Elbląga. A gdybyście potrzebowali wskazówek i porad odnośnie miasta znajduje się tutaj również punkt informacji turystycznej.
Przeczytajcie: Żuławy Wiślane – szlakiem domów podcieniowych, mennonitów i wiatraków typu holenderskiego.
ŚCIEŻKA KOŚCIELNA
Spacer Ścieżką Kościelną w Elblągu to jak przeniesienie się do średniowiecza, która w tamtych czasach była określana jako „wąska”. Dawniej długość Ścieżki Kościelnej ciągnęła się przez wiele części miasta łącząc ze sobą trzy obiekty kościelne. Dzisiaj pozostała tylko jej namiastka, a mianowicie wąskie przejście między kamienicami łączące ulice Wigilijną i Mostową.
Charakterystyczne dla tego miejsca są gotyckie łęki, pod którymi znajduje się Ścieżka Kościelna i widoczna Katedra Św. Mikołaja.
Ścieżka Kościelna jest udostępniana bezpłatnie, ale tylko w ciągu dnia.
KATEDRA ŚW. MIKOŁAJA Z TARASEM WIDOKOWYM
Elbląg oferuje mnóstwo atrakcji, a jedna z nich jest Katedra Św. Mikołaja – budowla, która wiedzie prym w panoramie miasta. Budowę Katedry Św. Mikołaja rozpoczęto w XIII wieku. W jej historii doznała wielu zniszczeń, między innymi od uderzenia pioruna, czy też przez czasy II wojny światowej. W związku z tym wielokrotnie obiekt ten przebudowywano, a ostateczny kształt katedra uzyskała na przestrzeni 1948-1965 roku.
Katedra Św. Mikołaja jest jednym z najwyższych obiektów sakralnych w Polsce.
Na co warto zwrócić uwagę zwiedzając wnętrza Katedry Św. Mikołaja – patrona kupców i żeglarzy? Przede wszystkim na gotycką niszę po prawej stronie ołtarza, w której przechowuje się relikwiarz Krzyża Świętego.
Od maja do połowy października niesamowitą atrakcją jest możliwość wejścia na taras widokowy katedry, z którego rozpościerają się krajobrazy na miasto. Dla takich widoków warto pokonać aż 365 schodów.
Wstęp na taras widokowy jest płatny. Nieczynne w poniedziałki.
KAMIENICE STAREGO MIASTA W ELBLĄGU
W czasach II wojny światowej elbląskie Stare Miasto zostało zniszczone i niewiele z niego pozostało. Po wojnie rozpoczęto odbudowę w nurcie retrowersji, a autorką tego przedsięwzięcia mianowano Marię Lubocką – Hoffman – konserwatorkę zabytków. Odtworzono oryginalny układ ulic i starano się jak najbardziej odwzorować oryginalność kamienic, jednak nie do końca to się udało.
Kamienice elbląskie, na które warto zwrócić szczególną uwagę to:
- kamienica Josta von Kampen / Grabary 12
- kamienica z oryginalnymi zdobieniami z końca XVI wieku / Wigilijna 3
- szereg kamienic przy wejściu na Ścieżkę Kościelną od strony Katedry Św. Mikołaja
- kamienice na ul. św. Ducha 3-4
- kamienice przy ulicy Mostowej
- budynek Hotelu Elbląg, który powstał w dawnym Domu Królów / Stary Rynek 54-59
CENTRUM SZTUKI GALERIA EL
W Elblągu warto odkryć tak niesamowitą atrakcję jak galerię sztuki w zabytkowym kościele. Taka właśnie jest Galeria EL. W gotyckich wnętrzach dawnego kościoła mariackiego można obejrzeć wystawę sztuki współczesnej i współczesnego designu. Wykorzystanie tej niebanalnej przestrzeni wraz z dziełami sztuki robi niesamowite wrażenie. My byliśmy zachwyceni.
Przed zabytkowym kościołem znajdują się liczne Biennale Form Przestrzennych, które organizowano w latach 60. Pomysłodawcą całego przedsięwzięcia był twórca Galerii EL – Gerard Kwiatkowski. Różnorodne formy przestrzenne, które w tych czasach powstały na stałe wpisały się w krajobraz Elbląga i znajdziecie je nie tylko przed Centrum Sztuki Galeria EL, ale i tez w innych częściach miasta np. w parkach.
MUZEUM ARCHEOLOGICZNO – HISTORYCZNE
Najpopularniejszym muzeum w Elblągu jest Muzeum Archeologiczno – Historyczne znajdujące się w budynku, który kiedyś był zamkiem krzyżackim. Niestety budowlę zniszczono w 1454 roku i pozostało tylko podzamcze i to właśnie w tej części znajduje się jedna część muzeum.
Muzeum Archeologiczno – Historyczne w Elblągu składa się z dwóch części:
- Gimnazjum
- Podzamcze
W Gimnazjum można obejrzeć wystawę „Relikty chwały Elbląga i regionu„. W budynku Podzamcza ekspozycje tworzą znaleziska archeologiczne oraz wystawa na temat historii miasta Elbląg Reconditus. Nietypową atrakcja muzealną jest to, iż odwiedzający poruszają się po makiecie zniszczonej elbląskiej starówki i w dźwiękach i słowach poznają historię tych zniszczeń.
Muzeum Archeologiczno – Historyczne jest bardzo ciekawą atrakcją w Elblągu, którą polecamy zwiedzić.
BIBLIOTEKA ELBLĄSKA IM. CYPRIANA NORWIDA
Biblioteka w Elblągu znajduje się w dawnym zespole szpitalnym św. Ducha, którego dzieje sięgają aż 1242 roku. Miejsce to było najważniejszym szpitalnym obiektem dla zakonu krzyżackiego. Ogromne zniszczenia, których dokonano w Elblągu w czasie II wojny światowej nie oszczędziły także kompleksu szpitalnego. Po wojnie częściowo został odbudowany i przekształcony w bibliotekę.
BULWAR ZYGMUNTA AUGUSTA
Przyjemny spacer (szczególnie o zachodzie słońca) można odbyć Bulwarem Zygmunta Augusta. To tutaj dawniej prężnie rozwijało się życie portowe. Bulwar Zygmunta Augusta rozciąga się wzdłuż rzeki Elbląg. Można podziwiać widoki na Stare Miasto i na Wyspę Spichrzów, o której opowiemy Wam w dalszej części artykułu. To piękne miejsce na chwilę wytchnienia od zwiedzania elbląskich atrakcji. Po rzece Elbląg płyną stateczki, są ławki, na których można przysiąść, tablice informacyjne o historii Elbląga, a uważni znajdą kolejną figurkę Piekarczyka.
MOSTY ZWODZONE W ELBLĄGU
Spacerując Bulwarem Zygmunta Augusta Waszą uwagę na pewno przykują dwa zwodzone mosty nad rzeką Elbląg, które są ciekawą atrakcją miasta.
Mosty zwodzone w Elblągu to:
- Dolny, zwany Wysokim
- Górny, zwany Niskim
Oba mosty łączą ze sobą Bulwar oraz Wyspę Spichrzów. Przez mosty prowadzą kładki spacerowe oraz usprawniają transport wodny miasta.
Koniecznie wybierzcie się na spacer Mostem Górnym, który prowadzi na Wyspę Spichrzów. Stamtąd zobaczycie Elbląg z innej perspektywy. Powrót oczywiście Mostem Dolnym – również ukazującym piękne widoki na Stare Miasto. Ale o tym poniżej.
WYSPA SPICHRZÓW
Jak już wiecie z Wyspy Spichrzów, która znajduje się po drugiej stronie rzeki Elbląg rozciągają się niesamowite widoki na Stare Miasto w Elblągu. To stąd można zrobić najładniejsze zdjęcia elbląskiej panoramy.
Dawniej na Wyspie Spichrzów znajdowały się magazyny i obiekty przemysłowe, funkcjonowała giełda kupiecka oraz budowano liczne spichlerze. Krzyżacy wznieśli w tym miejscu drewnianego żurawia. Niestety do czasów obecnych nic nie pozostało.
W budynku Starej Giełdy (budynek szachulcowy) znajduje się słynna warzelnia piwa wraz z pubem i restauracją – Pub Specjal.
Na Wyspie Spichrzów znajduje się też dawny kościół mennonicki – Kościół Dobrego Pasterza.
A teraz chcielibyśmy Wam przedstawić kilka atrakcji Elbląga, które znajdują się poza centrum.
KOŚCIÓŁ POD WEZWANIEM BŁOGOSŁAWIONEJ DOROTY Z MĄTÓW
Zewnętrzna architektura tego kościoła bardzo nas zainteresowała, a jest ona typowo regionalna. Kościół pw. błogosławionej Doroty z Mątów to obiekt o konstrukcji słupowo – ryglowej będący dawnym żuławskim kościołem mennonickim.
Kościół przeniesiono do Elbląga z żuławskiej osady Kaczynos, gdzie nie ucierpiała na skutek działań wojennych. Niestety tuż po wojnie obiekt przekształcono na oborę i magazyn. Dopiero po prześnieniu do Elbląga przywrócono mu funkcję sakralną i odrestaurowano. Obecnie jest to kościół katolicki.
Istnieje możliwość zwiedzenia wnętrz kościoła po wcześniejszym umówieniu się lub tuż przed mszą św.
Patronką kościoła jest błogosławiona Dorota z Mątów, która jest stygmatyczką i błogosławioną. Na własne życzenie do końca swojego życia przebywała w pustelni obok katedry w Kwidzynie.
BAŻANTARNIA I PAŁAC AUGUSTA ABBEGA
Kolejny ciekawym miejscem oddalonym od ścisłego centrum Elbląga jest las Bażantarnia i Pałac Augusta Abbega.
Bażantarnia to atrakcja dla fanów leśnych wędrówek, którzy chcą poczuć namiastkę gór. W ofercie miejskiego lasu są aż 4 szlaki piesze o różnym stopniu trudności. W czasie wędrówki mija się pofałdowane wzgórza, pagórki, a nawet wąwozy. Warto dotrzeć na punkt widokowy Góra Chrobrego, z którego roztacza się widok na Elbląg.
Tuż przed Bażantarnią dumnie stoi Pałac Augusta Abbega wzniesiony w latach 1810-1811. Za czasów Augusta Abbega działała w pałacyku gospoda dla osób o wyższym statusie majątkowym, a po II wojnie światowej pieczę na obiektem objęło Nadleśnictwo Elbląg.
REJS KANAŁEM ELBLĄSKIM
Atrakcję, która jest wisienką na torcie w Elblągu zostawiliśmy na sam koniec. Jest to malowniczy rejs Kanałem Elbląskim, w który wyrusza się między innymi z Elbląga – z przystani przy ul. Wodnej 1b. W ofercie jest kilka rodzajów rejsów, natomiast my zdecydowaliśmy się na ten najdłuższy – rejs Statkiem po Trawie, w czasie którego pokonuje się wszystkie 5 pochylni (mechanizm, który umożliwia przeciąganie statku „po trawie” i pokonuje dużą różnicę wysokości) oraz malownicze Jezioro Drużno. Czas trwania takiej wycieczki to ponad 4 godziny. W czasie rejsu poznaje się historię Kanału Elbląskiego oraz lektor opowiada o walorach przyrodniczych, które są na trasie wycieczki. Jest to piękna przygoda, którą warto odbyć.
O rejsie Kanałem Elbląskim napisaliśmy osobny artykuł:
Kanał Elbląski – rejs Statkiem po Trawie. Niezapomniana przygoda.
Kanał Elbląski jest uznany za jeden z siedmiu cudów Polski. Warto poznać bliżej ten unikatowy zabytek hydrotechniki – drugiego takiego w Europie nie znajdziecie.
PARK ROZRYWKI NOWA HOLANDIA – ATRAKCJA DLA DZIECI W ELBLĄGU
Pisząc ten artykuł nie można zapomnieć o najmłodszych. I dla nich Elbląg oferuje atrakcje, między innymi Park Rozrywki Nowa Holandia, który znajduje się na obrzeżach miasta. Co ciekawego czeka na dzieci w tym miejscu 28,5 metrowa zjeżdżalnia – podobno jedna z najwyższych na świecie oraz Wyspa Potworów, gdzie można spotkać takie postacie jak potwor z Loch Ness czy Yeti. W Parku Rozrywki Nowa Holandia w Elblągu Wasze pociechy na pewno będą się dobrze bawić.
GDZIE ZJEŚĆ W ELBLĄGU?
W czasie naszego pobytu w Elblągu odwiedziliśmy dwa miejsca, które rekomendujemy, aby pysznie zjeść – zarówno obiad, jak i deser.
Gdzie zjeść w Elblągu? Oto nasze propozycje:
- Restauracja Zmysły / ulica Rybacka 46 – restauracja serwująca dania międzynarodowe. Polecamy rosół z dzikiego ptactwa, warmiński żur oraz bułeczki bao w wersji mięsnej.
- Espresso Caffé / Studzienna 32a – przytulna kawiarnia z ładnymi wnętrzami. Rekomendujemy kawę mrożoną, jeśli przybędziecie do Elbląga w ciepłe dni oraz ciasto. W miejscu tym skonsumujecie również śniadanie. Oferują ciekawy wybór herbat.
GDZIE NOCOWAĆ W ELBLĄGU?
Elbląg dysponuje sporą bazą noclegową – dostępne są eleganckie hotele, apartamenty i inne opcje noclegowe – już bardziej budżetowe. Rekomendujemy zarezerwowane wybranego przez Was noclegu w Elblągu przez wyszukiwarkę Booking.
ATRAKCJE W OKOLICACH ELBLĄGA
Atrakcji wartych zobaczenia w okolicach Elbląga jest sporo. Jest to rejon w Polsce nie tylko bogaty w zabytki, ale i też w niesamowite walory przyrodnicze.
Polecamy następujące atrakcje w okolicach Elbląga?
- Zwiedzanie Fromborka
- Wizyta w zamku krzyżackim w Sztumie
- Izba Historii Kanału Elbląskiego w Buczyńcu
- Muzeum Stutthof w Sztutowie
- Zwiedzanie zamku krzyżackiego w Malborku
- Ruiny pałacu w Kamieńcu
- Plaża w Piaskach
- Rejs po Zalewie Wiślanym
- Spacery po lasach Wysoczyzny Elbląskiej (szczególnie tereny Doliny Stradanki)
- Tereny elbląskich Żuław Wiślanych
- Wieś Kadyny
- Tolkmicko
- Głaz narzutowy Święty Kamień Prusów
- Domy podcieniowe na Wysoczyźnie Elbląskiej
Elbląg bardzo nam się spodobał, a dopełnieniem wycieczki był rejs Kanałem Elbląskim. Taką opcję zwiedzania Wam polecamy – czyli dwa w jednym – będzie intensywnie i efektywnie. Planujecie zwiedzanie atrakcji Elbląga?
Więcej o Warmii i Mazurach znajdziecie tutaj:
Warmińsko – Mazurskie
Zapraszamy Was również na Instagram oraz fanpage na Facebooku.
Do zobaczenia gdzieś w drodze!